ข่าวล่าสุด
ข่าวยอดนิยม
ประกาศกิจกรรมแจกสื่อ
- ไม่มีกระทู้แสดง
กระดานสนทนา
-
- แจกสื่อฯ พิจิตร นครสวรรค์ 28 ม.ค. 67 (เป็นหลัก)
- ใน กระดานสนทนาหลัก / กระดานสนทนาทั่วไป
- 1 เดือน 3 สัปดาห์ ago
ความคิดเห็นล่าสุดในกิจกรรมต่าง ๆ
-
[258] 30 มิถุนายน 2556 พระนครศรีอยุธยา
27.12.2556 08:47
[ว่าด้วยกัปปิยการกและไวยาวัจกร]
- ฮิต: 4513
ข้อมูลจาก พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ชุด ๙๑ เล่ม ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย
(พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน) และ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๔๖) (ปกสีแดง)
[ว่าด้วยกัปปิยการกและไวยาวัจกร]
เล่ม ๓ หน้า ๘๕๙-๘๖๓ (ปกสีน้ำเงิน) / หน้า ๘๑๐-๘๑๓ (ปกสีแดง)
พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ เล่ม ๑ ภาค ๓
บางส่วนของ จีวรวรรคที่ ๑ สิกขาบทที่ ๑๐ พรรณนาราชสิกขาบท
[ว่าด้วยกัปปิยการกและไวยาวัจกร]
ถามว่า ก็ในกัปปิยการกทั้งปวง จะพึงปฏิบัติอย่างนี้หรือ ?
แก้ว่า ไม่ต้องปฏิบัติ (อย่างนี้เสมอไป).
พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๘๖๐ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน)
แท้จริง ชื่อว่า กัปปิยการกนี้ โดยสังเขปมี ๒ อย่าง คือ
ผู้ที่ถูกแสดง ๑
ผู้ที่มิได้ถูกแสดง ๑,
ใน ๒ พวกนั้น กัปปิยการกผู้ที่ถูกแสดงมี ๒ คือ
ผู้ที่ภิกษุแสดงอย่างหนึ่ง
ผู้ที่ทูตแสดงอย่างหนึ่ง.
แม้กัปปิยการกที่ไม่ถูกแสดงก็มี ๒ อย่าง คือ
กัปปิยการกผู้ออกปากเป็นเองต่อหน้า ๑
กัปปิยการกลับหลัง ๑.
บรรดากัปปิยการก ที่ภิกษุแสดงเป็นต้นนั้น
กัปปิยการกที่ภิกษุแสดง มี ๔ อย่าง
ด้วยอำนาจต่อหน้าและลับหลัง.
กัปปิยการกที่ทูตแสดงก็เช่นเดียวกันแล.
อย่างไร ?
คือบุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมส่งอกัปปิยวัตถุไปด้วยทูต
เพื่อประโยชน์แก่จีวรสำหรับภิกษุ.
ทูตเข้าไปหาภิกษุรูปนั้น กล่าวว่า
ท่านขอรับ !
ท่านผู้มีชื่ออย่างนี้ ส่งอกัปปิยวัตถุนี้
มาเพื่อประโยชน์แก่จีวรสำหรับท่าน,
ขอท่านจงรับอกัปปิยวัตถุนั้น.
ภิกษุห้ามว่า อกัปปิยวัตถุนี้ไม่สมควร.
ทูตถามว่า ท่านขอรับ ! ก็ไวยาวัจกรของท่านมีอยู่หรือ ?
และไวยาวัจกรทั้งหลายที่พวกอุบาสก
ผู้ต้องการบุญสั่งไว้ว่า
พวกท่านจงทำการรับใช้แก่ภิกษุทั้งหลาย
หรือไวยาวัจกรบางพวกเป็นเพื่อนเคยเห็นเคยคบกันมาของภิกษุทั้งหลายมีอยู่.
บรรดาไวยาวัจกรเหล่านั้น คนใดคนหนึ่ง นั่งอยู่ในสำนักของภิกษุ ในขณะนั้น.
ภิกษุแสดงเขาว่า ผู้นี้เป็นไวยาวัจกรของภิกษุทั้งหลาย ดังนี้.
ทูตมอบอกัปปิยวัตถุไว้ในมือของไวยาวัจกรนั้น สั่งว่า
ท่านจงซื้อจีวรถวายพระเถระ ดังนี้ แล้วไป.
นี้ชื่อว่าไวยาวัจกรที่ภิกษุแสดงต่อหน้า.
ถ้าไวยาวัจกร มิได้นั่งอยู่ในสำนักของภิกษุ,
อนึ่งแล ภิกษุย่อมแสดงขึ้นว่า
คนชื่อนี้ ในบ้านชื่อโน้น เป็นไวยาวัจกรของภิกษุทั้งหลาย.
พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๘๖๑ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน)
ทูตนั้นไปมอบอกัปปิยวัตถุไว้ในมือของไวยาวัจกรนั้นสั่งว่า
ท่านพึงซื้อจีวรถวายพระเถระมาบอกแก่ภิกษุแล้วจึงไป.
ไวยาวัจกรนี้ ชื่อว่าผู้อันภิกษุแสดงไม่พร้อมหน้า อย่างหนึ่ง.
ก็แล ทูตนั้นมิได้มาบอกด้วยตนเองเลย แต่กลับวานผู้อื่นไปบอกว่า
ท่านขอรับ ! ทรัพย์สำหรับจ่ายค่าจีวร ผมได้มอบไว้ในมือผู้นั้น, ขอท่านพึงรับเอาจีวรเถิด.
ไวยาวัจกรนี้ ชื่อว่าผู้อันภิกษุแสดงไม่พร้อมหน้า อย่างที่สอง.
ทูตนั้น มิได้วานคนอื่นไปเลย, แต่ไปบอกภิกษุเสียเองแลว่า
ผมจักมอบทรัพย์สำหรับจ่ายจีวรไว้ในมือแห่งผู้นั้น, ขอท่านพึงรับเอาจีวรเถิด.
ผู้นี้ชื่อว่า ไวยาวัจกรที่ภิกษุแสดงไม่พร้อมหน้า อย่างที่สาม.
ด้วยประการดังกล่าวมานี้
ไวยาวัจกร ๔ จำพวกเหล่านี้ คือ
ผู้ที่ภิกษุแสดงต่อหน้าจำพวกหนึ่ง
ผู้ที่ภิกษุแสดงไม่พร้อมหน้า ๓ จำพวก
ชื่อว่าไวยาวัจกรที่ภิกษุแสดง.
ในไวยาวัจกร ๔ จำพวกนี้
ภิกษุพึงปฏิบัติ โดยนัยที่พระผู้มีพระภาคเจ้า
ตรัสไว้ในราชสิกขาบทนี้แล.
ภิกษุอีกรูปหนึ่งถูกทูตถามแล้ว โดยนัยก่อนนั่นแล
เพราะไวยาวัจกรไม่มี หรือเพราะไม่อยากจะจัดการ จึงกล่าวว่า
พวกเรา ไม่มีกัปปิยการก
และในขณะนั้นมีคนบางคนผ่านมา,
ทูตจึงมอบอกัปปิยวัตถุไว้ในมือของเขา แล้วกล่าวว่า
ท่านพึงรับเอาจีวรจากมือของผู้นี้เถิด แล้วไปเสีย,
ไวยาวัจกรนี้ ชื่อว่าผู้อันทูตแสดงต่อหน้า.
ยังมีทูตอื่นอีกเข้าไปยังบ้านแล้ว
มอบอกัปปิยวัตถุไว้ในมือของผู้ใดผู้หนึ่ง ที่ชอบพอกับตน
แล้วมาบอก หรือวานผู้อื่นไปบอกโดยนัยก่อนนั่นแล
หรือกล่าวว่า ผมจักให้ทรัพย์สำหรับจ่ายจีวรไว้ในมือของคนชื่อ
พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๘๖๒ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน)
โน้น, ท่านพึงรับเอาจีวรเถิด ดังนี้ แล้วไปเสีย.
ไวยาวัจกรที่ ๓ นี้ชื่อว่าผู้ที่ทูตแสดงไม่พร้อมหน้า
ด้วยประการดังกล่าวมานี้
ไวยาวัจกร ๔ จำพวกเหล่านี้
คือไวยาวัจกรที่ทูตแสดงต่อหน้าจำพวกหนึ่ง
ไวยาวัจกรที่ทูตแสดงไม่พร้อมหน้า ๓ จำพวก
ชื่อว่าไวยาวัจกรที่ทูตแสดง.
ในไวยาวัจกร ๔ จำพวกเหล่านี้
ภิกษุพึงปฏิบัติ โดยนัยดังที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ในเมณฑกสิกขาบทนั่นแล.
สมจริงดังคำที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า
ภิกษุทั้งหลาย มีอยู่พวกมนุษย์ที่มีศรัทธาเลื่อมใส,
มนุษย์เหล่านั้น ย่อมมอบหมายเงิน และทอง
ไว้ในมือแห่งกัปปิยการกทั้งหลายสั่งว่า
พวกท่านจงจัดของที่ควรถวายแก่พระผู้เป็นเจ้าด้วยเงินและทองนี้
ภิกษุทั้งหลาย ! เราอนุญาต ให้ยินดี
สิ่งของซึ่งเป็นกัปปิยะจากเงินและทองนั้น,
ภิกษุทั้งหลาย ! แต่เราหากล่าวไม่เลยว่า
ภิกษุพึงยินดี พึงแสวงหาทองและเงิน โดยปริยาย ไร ๆ.
ในอธิการแห่งไวยาวัจกร ๔ จำพวกที่ทูตแสดงนี้
ไม่มีกำหนดการทวง.
การที่ภิกษุผู้ไม่ยินดีมูลค่า ยินดีแต่กัปปิยภัณฑ์โดยการทวงหรือการยืน
แม้ตั้งพันครั้ง ก็ควร.
ถ้าไวยาวัจกรนั้นไม่ให้,
แม้จะพึงตั้งกัปปิยการกอื่น ให้นำมาก็ได้.
ถ้ากัปปิยการกอื่นปรารถนาจะนำมา,
ภิกษุพึงบอกแม้แก่เจ้าของเดิม.
ถ้าไม่ปรารถนา, ก็ไม่ต้องบอก.
ภิกษุอีกรูปหนึ่ง ถูกทูตถามโดยนัยก่อนเหมือนกัน กล่าวว่า
พวกเราไม่มีกัปปิยการก.
คนอื่นจากทูตนั้น ยืนอยู่ใกล้ ๆ ได้ยินจึงกล่าวว่า
ผู้เจริญ ! โปรดนำมาเถิด,
ผมจักจ่ายจีวรถวายพระคุณเจ้า ดังนี้.
ทูตกล่าวว่า เชิญเถิด ท่านผู้เจริญ !
ท่านพึงถวาย แล้วมอบไว้ในมือของผู้นั้น
พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๘๖๓ (พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๒๕) (ปกสีน้ำเงิน)
ไม่บอกแก่ภิกษุเลย ไปเสีย.
นี้ชื่อว่ากัปปิยการกผู้ออกปากเป็นเองต่อหน้า.
ทูตอีกคนหนึ่งมอบอกัปปิยวัตถุไว้
ในมืออุปัฏฐากของภิกษุ หรือคนอื่นสั่งว่า
ท่านพึงถวายจีวรแก่พระเถระ แล้วหลีกไปจากที่นั่นทีเดียว.
นี้ชื่อว่า กัปปิยการกลับหลัง ;
ฉะนั้น กัปปิยการกทั้งสองนี้จึงชื่อว่า
กัปปิยการกที่ทูตไม่ได้แสดง.
ในกัปปิยการกทั้ง ๒ นี้
พึงปฏิบัติเหมือนในอัญญาตกสิกขาบทและอัปปวาริตสิกขาบทฉะนั้น.
ถ้ากัปปิยการกที่ทูตมิได้แสดงทั้งหลาย
นำจีวรมาถวายเอง ภิกษุพึงรับ,
ถ้าไม่ได้นำมาถวาย, อย่าพึงพูดคำอะไร ๆ.
ก็คำว่า ทูเตน จีวรเจตาปนํ ปหิเณยฺย นี้ สักว่าเป็นเทศนาเท่านั้น.
ถึงในพวกกัปปิยการกแม้ผู้นำอกัปปิยวัตถุมาถวาย
เพื่อประโยชน์แก่บิณฑบาตเป็นต้นด้วยตนเอง
ก็มีนัยอย่างนี้เหมือนกัน.
ภิกษุจะรับเพื่อประโยชน์แก่ตนเองอย่างเดียวเท่านั้น ไม่สมควร.
กำลังออนไลน์
มี 12 ผู้มาเยือน และ ไม่มีสมาชิกออนไลน์ ออนไลน์
สถิติเว็บไซต์
เมื่อวาน1799
สัปดาห์นี้4073
เดือนนี้23486
ทั้งหมด2787537
หมายเลขไอพี 52.55.55.239 Visitor Info : Unknown - Unknown วันศุกร์, 29 มีนาคม 2567 05:17
อ่านต่อ...